Dit jaar kunt u op de Open Monumentendagen ervaren hoe Apeldoorn al sinds jaar en dag in contact staat met de wereld. Het thema van dit jaar inspireerde ons tot een programma met hoogtepunten uit duizenden jaren aan routes, netwerken en verbindingen. Historische locaties verspreid over onze uitgestrekte gemeente doen mee van oost naar west (Loenen tot Uddel), van noord naar zuid (oude A50-tracé, Radio Kootwijk, Hoenderloo) en ook hartje Apeldoorn.
De oudste plek is de Hunneschans bij Uddel, een hoefijzervormige ringburcht die waarschijnlijk tot stand is gekomen tussen 850 en 950 om de ijzerhandel te beschermen.
In alle jaren zijn er herbergen en pleisterplaatsen gesticht aan oude handelsroutes, zoals Den Eikenboom in Loenen, net weer geopend na vier jaar restauratie, en Proef-Locaal Het Achterom in hartje binnenstad. Er kwamen tolhuizen langs de belangrijkste wegen, zoals de Echoput, en drenkplaatsen voor paarden (het Aardhuis). Eenvoudige voertuigen zoals de paardentram - maak een ritje! - werden in de loop der tijd vervangen door bussen, treinen en auto’s. Bezoek de tentoonstellingen in Station Royaal, het spoorwachtershuisje 1B, en de modelspoorclub VAMES, of kom kijken bij de oude Fordjes in de Tullekensmolen in Beekbergen. Apeldoorn was ook de plaats waar fietsen en bromfietsen voor het hele land gefabriceerd werden: een tentoonstelling van Sparta- en Juncker in CODA wacht u op.
Water was een belangrijke verbinder voor watermolens (Tullekensmolen en Ruitersmolen langs de Beekbergense Beek) en de handel. Routes waren vaak tientallen jaren in ontwikkeling, zoals de scheepvaartverbinding het Apeldoorns Kanaal van Hattem naar Dieren, parallel aan de IJssel die toen vaak onbevaarbaar was. Na een korte wandeling met gids vanuit Café De Oude Haven weet u er alles van. En ook het tracé van de A50, wel 40 jaar in ontwerp, liet overal in Apeldoorn zijn sporen na, omdat het uiteindelijk veel verder oostwaarts kwam te liggen. Een fietstocht met gids toont de sporen in het landschap.
En dan is er natuurlijk Radio Kootwijk: hier legde men ruim honderd jaar geleden de radioverbinding met voormalig Nederlands-Indië. Tijdens deze Open Monumentendagen kunt u daar ook een andere ruimte bezoeken waar radiozendamateurs de radioverbindingen springlevend houden.
Het Comité Open Monumentendagen Apeldoorn is alle eigenaars/beheerders van de deelnemende locaties én alle vrijwilligers buitengewoon dankbaar. We hopen dan ook dat duizenden mensen zullen gaan genieten van dit unieke programma.
Namens het Comité Open Monumentendagen Apeldoorn,
Ben Mouw, voorzitter, Erfgoed Platform Apeldoorn
Josée Hulshof, Stichting Apeldoornse Monumenten
