Informatiepanelen voormalig sanatorium Berg en Bosch

30 Maart 2022

Op 23 maart zijn bij het voormalig Sanatorium Berg en Bosch aan de Soerenseweg (t.h.v. huisnummer 210) twee informatiepanelen bevestigd door wethouder Detlev Cziesso en Ben Mouw, voorzitter van het Erfgoedplatform Apeldoorn. Aanwezig waren leden van de wijkvereniging Berg en Bos, de Stichting SAM, Carin Reinders van CODA en de direct omwonenden van de locatie.

In 2021 heeft de wijk Berg en Bos in de schijnwerpers gestaan van “de Atlas van Apeldoorn”. Een jaar waarin een kijkje wordt genomen in de geschiedenis van een wijk of dorp en waarin diverse activiteiten daaromheen worden georganiseerd. Een van de locaties die in dit jaar werd belicht was het voormalig sanatorium. Tussen 1919 en 1933 was het bos langs de Soerenseweg de plek voor de genezing van TBC. Hier was het Sanatorium Berg en Bosch gevestigd. De plek waar arbeiders met tuberculose en later ook vrouwen en kinderen in de buitenlucht werkten aan hun herstel. Het is ook de plek waar het houten ADO speelgoed (landelijk bekend en geliefd) zijn oorsprong vond. Het Sanatorium met ruim 20 gebouwen is verdwenen. De twee muurtjes, die als toegangspoort dienden, herinneren nog aan die tijd.

Tijdens de Atlas van Berg en Bos is bedacht om deze toegangspoort van het voormalig sanatorium te restaureren en te voorzien van informatie over deze plek. Zodat de vele fietsers en wandelaars in het gebied een kijkje krijgen in de geschiedenis van deze bijzondere locatie. Dankzij het Erfgoedplatform en de gemeente Apeldoorn zijn de muurtjes gerestaureerd en met input van CODA en de wijkvereniging Berg en Bos zijn er informatiebordjes gemaakt. Tevens is een installatiekastje voorzien van een luchtfoto van de locatie om te laten zien hoe groot het complex ooit is geweest.

Het grote verhaal van Apeldoorn

Het verhaal van het Sanatorium Berg en Bosch is een van vele historische verhalen die Apeldoorn rijk is. Vanaf het ontstaan tot aan deze tijd is Apeldoorn gegroeid en gevormd door allerlei gebeurtenissen. Samen vormen zij één groot geschiedenisverhaal. CODA en de gemeente Apeldoorn zijn deze losse verhalen samen aan het brengen rondom 10 thema’s onder de titel “het grote verhaal van Apeldoorn”. Medio 2022 worden deze verhalen gepresenteerd op een website. Maar het streven is om ze ook te “vertellen” op de locatie, dus in de buitenruimte, zoals nu is gedaan door het plaatsen van de informatiepanelen op de toegangsmuurtjes van langs de Soerenseweg. Op deze manier ontdekken inwoners en bezoekers van Apeldoorn stukje bij beetje het grote verhaal van Apeldoorn, leren ze over hun woonplaats en werken we aan het “karakter van Apeldoorn” (als één van de doelen van de Cultuur- & Erfgoednota van de Gemeente Apeldoorn).   

Om dit soort initiatieven te stimuleren, is de gemeente begin 2022 gestart met de subsidieregeling Erfgoedverbeeldingen, als onderdeel van het Erfgoedfonds. Inwoners en organisaties kunnen zelf het initiatief nemen om een stukje geschiedenis terug te brengen ergens in de gemeente. De gemeente denkt mee in de realisatie. Dat kan bijvoorbeeld door het plaatsen van soortgelijke informatiepanelen zoals het EPA in gang heeft gezet. Zodat we samen werken aan het vertellen van het grote verhaal.  Meer informatie hierover is te vinden op www.apeldoorn.nl/erfgoedfonds.